Historia
TŁO HISTORYCZNE
W 1. połowie XIV w. państwo polskie znajdowało się w trudnej sytuacji. Wychodziło dopiero z kryzysu, w którym znalazło się w wyniku rozbicia dzielnicowego. Składało się z kilku ziem. Brakowało wspólnego prawa oraz jednolitego sposobu zarządzania. Dlatego król Władysław Łokietek, a po nim Kazimierz Wielki, starali się zrobić wszystko, żeby scalić państwo. Stąd pomysł na utworzenie rady królewskiej, w której zasiadaliby dostojnicy duchowni i świeccy z terenu całego kraju. Taka rada, zwoływana i działająca pod przewodnictwem króla, mogła być bardzo ważnym narzędziem wzmacniania władzy monarchy.
Po śmierci Kazimierza Wielkiego, ostatniego z Piastów, dostojnicy należący do Rady Królewskiej odegrali ogromną rolę w utrzymaniu władzy w państwie. To oni uczestniczyli w rządach następców: Ludwika Węgierskiego i Jadwigi, oni zaprosili na tron Władysława Jagiełłę. Od tej pory następca tronu z rodziny Jagiellonów musiał być zaakceptowany przez radę królewską. Nieraz nawet decydowała ona o jego wyborze. Działo się tak w sytuacji, gdy umierający król pozostawiał kilku potomków.
Pod koniec XV w. rada królewska stała się częścią sejmu walnego i weszła w skład senatu.
Rzeczpospolita Obojga Narodów była państwem zróżnicowanym wewnętrznie. Składała się z dwóch krajów, połączonych na mocy unii lubelskiej w 1569 roku: Polski (Królestwa Polskiego) i Litwy (Wielkiego Księstwa Litewskiego). Oprócz Polaków i Litwinów żyły w niej także inne grupy narodowościowe: Rusini, Niemcy, Żydzi, Ormianie. Zamieszkiwali ją przedstawiciele różnych religii i wyznań: katolicy, protestanci, prawosławni, wyznawcy judaizmu oraz muzułmanie. W kraju największą rolę odgrywała szlachta, czyli potomkowie dawnych rodów rycerskich. Pochodzili z różnych części Rzeczpospolitej, byli Polakami, Litwinami bądź Rusinami, byli też wiernymi różnych Kościołów. Łączyła ich przynależność do jednego stanu, a także wspólne powinności wobec kraju oraz te same przywileje szlacheckie. Tylko oni mieli prawo rządzić państwem razem z królem. Sejm walny, którego część stanowił senat, był miejscem, gdzie szlachta podejmowała decyzje dotyczące swojej ojczyzny i wszystkich jej mieszkańców, także mieszczan i chłopów.
Rzeczpospolita Obojga Narodów przetrwała ponad 200 lat. Jej kres nastąpił wraz z ostatnim rozbiorem Polski w 1795 roku.
Księstwo Warszawskie zostało utworzone w 1807 r. przez cesarza Francuzów Napoleona I z części ziem Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Cesarz nadał Księstwu konstytucję, na mocy której państwo to stało się monarchią konstytucyjną. Na czele państwa stanął książę Fryderyk August - potomek elekcyjnych królów Polski z dynastii Saskiej. Wraz z Radą Stanu i rządem sprawował on władzę wykonawczą. Księstwo Warszawskie było zależne od Francji. Mimo to wielu Polaków traktowało je jako namiastkę dawnej Rzeczypospolitej i etap na drodze do odrodzenia jej świetności. W Księstwie Warszawskim istniał sejm, składający się z dwóch izb: izby poselskiej i senatu. Sejm nie odgrywał ważnej roli politycznej, był jednak elementem kontynuowania tradycji demokratycznych Rzeczpospolitej Obojga Narodów. Chociaż po klęsce Napoleona Księstwo Warszawskie zostało zlikwidowane, to sejm - izba poselska i senat - przetrwał, podejmując prace w nowo utworzonym państwie - Królestwie Polskim.
W 1815 roku powstało Królestwo Polskie. Państwo to połączone było z Rosją unią personalną, czyli osobą władcy. Na jego czele stanął car rosyjski Aleksander I, który przyjął jednocześnie tytuł króla Polski. Nadana przez niego konstytucja ustanawiała dwuizbowy sejm. Nie jest przypadkiem, że część senatorów wywodziła się ze składu senatu Księstwa Warszawskiego. Królestwo bowiem nawiązywało do tradycji państwa polskiego, nie tylko z czasów napoleońskich, ale i wcześniejszych. Car zyskał jednak większy wpływ na skład senatu, zapewniając w nim miejsce książętom krwi cesarsko-królewskim. W ten sposób senatorami zostali dwaj bracia cara - książęta Konstanty i Michał. Konstanty, będący jednocześnie naczelnym wodzem armii Królestwa Polskiego zrezygnował z godności senatorskiej. Obecność członków rosyjskiej rodziny panującej w senacie miała podkreślać związek obu państw. W czasie powstania listopadowego sejm zdetronizował cara i zaangażował się w sprawy powstania. W wyniku represji popowstaniowych Mikołaj I w 1832 roku zniósł obie izby sejmu.
Rok 1918 przyniósł Polakom upragnioną niepodległość. 11 listopada 1918 roku Rada Regencyjna przekazała Józefowi Piłsudskiemu władzę nad wojskiem, a w następnych trzech dniach - pełnię władzy w Polsce. Powstał rząd, na czele którego stanął premier Jędrzej Moraczewski. 22 listopada 1918 roku Piłsudski został Tymczasowym Naczelnikiem Państwa, najwyższą władzą w Polsce aż do zwołania Sejmu Ustawodawczego. Wkrótce okazało się, iż młode państwo polskie musi zawzięcie walczyć o swoją niepodległość i granice. Rozpoczęły się walki o ziemie polskie na wschodzie, wybuchło powstanie wielkopolskie a w kolejnych latach trzy powstania śląskie. Toczył się spór o granice Polski z Czechosłowacją, a na Warmii i Mazurach ogłoszono plebiscyty - mające rozstrzygnąć do kogo te ziemie będą należeć. Po zwycięstwie nad Rosją Radziecką i ustabilizowaniu się pozostałych granic Polski, państwo znalazło się w głębokim kryzysie gospodarczym i politycznym. Szalejąca inflacja i ciągle zmieniające się rządy pogłębiały wewnętrzny kryzys w Polsce. 12 maja 1926 r. Józef Piłsudski dokonał przewrotu wojskowego, zwanego przewrotem majowym. W wyniku walk na terenie Warszawy, prezydent Stanisław Wojciechowski ustąpił ze stanowiska, a rząd podał się do dymisji. Prezydentem został Ignacy Mościcki, a władzę przejął obóz polityczny związany z Piłsudskim, zwany sanacją. Rządy sanacji trwały do wybuchu II wojny światowej.